Tanm4
GẮN KẾT
Trọng lực từ trước đến nay luôn bị coi là vật cản lớn nhất ngăn chặn việc đếm giờ chính xác, điều này phần lớn là do nỗ lực không mệt mỏi của đội ngũ marketing và bán hàng của những dòng đồng hồ Tourbillon. Bên cạnh đó, có một vấn đề khác cũng khiến những nhà sản xuất đồng hồ trăn trở không kém chính là sự bất ổn định của năng lượng từ dây cót. Lúc đầu, năng lượng từ dây cót sẽ rất mạnh nhưng sau đó sẽ dần yếu đi, nhưng để đếm giờ một cách chính xác thì các bánh răng phải được cung cấp năng lượng một cách đồng đều.
Dây cót có nhiệm vụ truyền năng lượng đến những bánh răng, giúp cho cả bộ máy có thể vận hành. Nhưng khi năng lượng dần giảm đi thì biên độ của bánh xe cân bằng cũng bị giảm – điều này khiến cho việc đếm thời gian không còn chính xác nữa. Vì lẽ đó, những nhà sản xuất đồng hồ đã nghĩ ra nhiều cách khác nhau để ngăn chặn việc này xảy ra. Tất nhiên bạn cũng nên chú ý rằng những giải pháp này chỉ phù hợp cho đồng hồ lên cót tay chứ không dành cho đồng hồ tự động. Trên lý thuyết thì đồng hồ tự động luôn được lên dây cót nên sự thay đổi về lực truyền từ dây cót tới bánh răng là không nhiều.
Dừng trước khi hết cót
Phương pháp dừng trước khi hết cót là phương pháp cơ bản nhất để giải quyết tình trạng mất dần năng lượng. Như bạn thấy ở hình trên, nếu năng lượng của dây cót xuống dưới mức x thì tác dụng của thiết bị ổn định sẽ không còn nữa (do không đảm bảo mức max nên momen trung bình cũng bị giảm đi). Vậy nên các hãng sản xuất có một phương án đơn giản chính là cho đồng hồ ngừng chạy trước mức x. Một ví dụ cơ bản là bộ máy IWC calibre 5000 được quảng cáo có thời lượng cót 7 ngày. Vì sử dụng dây cót rất lớn, thực tế là calibre có thể chạy được thêm gần 1 ngày nữa nhưng có một bánh răng đặc biệt gắn ở hộp cót khiến cho chiếc đồng hồ dừng ở mốc 7 ngày.
Côn xích
Một giải pháp cổ xưa hơn để giải quyết vấn đề này là hệ thống côn xích, có lịch sử từ thế kỷ 15, vốn được dùng trong đồng hồ để bàn và sau đó là đồng hồ bỏ túi. Quy tắc hoạt động của hệ thống côn xích khá đơn giản: cuốn một sợi xích quanh một trục xoắn ốc, đầu còn lại của sợi xích gắn với hộp cót. Khi dây cót bắt đầu kéo, nó sẽ cuốn xích dần từ trục qua hộp cót. Và vì khi bắt đầu dây cót phải cuốn nhiều xích hơn, nên momen lực truyền lên bánh răng sẽ bị giảm nhiều; đến lúc gần cuối thì ngược lại: dây cót phải kéo ít xích hơn nên momen lực truyền lên bánh răng sẽ bị giảm ít hơn.
Hệ thống côn xích trong đồng hồ
Mặc dù lý thuyết thì đơn giản như vậy, nhưng hệ thống này mới chỉ được áp dụng vào đồng hồ đeo tay trong khoảng thời gian gần đây với chiếc đồng hồ Pour le Mérite Tourbillon của A. Lange & Söhne. Mặc dù từ đó cũng có thêm một số chiếc đồng hồ sử dụng hệ thống này, nhưng thực tế là hệ thống côn xích rất ít được áp dụng vào đồng hồ đeo tay. Việc này có 2 lý do: hệ thống quá khó thực hiện (những mắt xích có kích thước rất nhỏ và yêu cầu rất nhiều công sức của người nghệ nhân) và hệ thống này chiếm quá nhiều diện tích trong bộ máy đồng hồ. Vì lý do thứ hai, hộp cót được sử dụng trong bộ máy này cũng không thể có kích thước lớn được, vậy nên những chiếc đồng hồ sử dụng hệ thống côn xích chỉ có thời lượng sử dụng ngắn (ví dụ là chiếc Richard Lange Pour le Mérite với thời lượng cót chỉ vẻn vẹn 36 giờ).
Và cũng giống với Tourbillon, hệ thống côn xích trong đồng hồ đeo tay mang tính chất thẩm mĩ cũng như thể hiện kỹ thuật của các hãng đồng hồ chứ không mang tính hữu dụng nhiều. Những chiếc đồng hồ đời mới hiện nay cũng không có momen xoắn dao động quá lớn (trừ những lúc gần hết cót), nên hệ thống côn xích chỉ làm chúng ta phải lên dây cót thường xuyên hơn mà thôi. Nói gì thì nói, hệ thống côn xích cũng như Tourbillon đều có một vẻ đẹp cuốn hút mà ai cũng sẽ bị hấp dẫn.
Sử dụng vật liệu mới
Thêm một biện pháp mới được đưa ra chính là thiết kế dây cót từ những vật liệu mới như sợi thủy tinh phủ parylene trong mẫu máy ID Two của Cartier. Bộ máy ID Two có bốn dây cót như vậy giúp chiếc đồng hồ chạy liên tục 32 ngày. Một điểm nữa chúng ta cần chú ý đó là bộ máy này chỉ có đường kính 31.5mm. Sợi thủy tinh có thể tích trữ năng lượng nhiều hơn các hợp kim thông thường nhiều lần, sự tiến bộ trong công nghệ hứa hẹn sẽ đưa ra nhiều vật liệu mới còn có hiệu quả cao hơn nhiều trong tương lai.
Dây cót có nhiệm vụ truyền năng lượng đến những bánh răng, giúp cho cả bộ máy có thể vận hành. Nhưng khi năng lượng dần giảm đi thì biên độ của bánh xe cân bằng cũng bị giảm – điều này khiến cho việc đếm thời gian không còn chính xác nữa. Vì lẽ đó, những nhà sản xuất đồng hồ đã nghĩ ra nhiều cách khác nhau để ngăn chặn việc này xảy ra. Tất nhiên bạn cũng nên chú ý rằng những giải pháp này chỉ phù hợp cho đồng hồ lên cót tay chứ không dành cho đồng hồ tự động. Trên lý thuyết thì đồng hồ tự động luôn được lên dây cót nên sự thay đổi về lực truyền từ dây cót tới bánh răng là không nhiều.
Dừng trước khi hết cót
So sánh năng lượng trong trường hợp sử dụng bộ thoát điều phối lực và không sử dụng thiết bị này.
Trước hết, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tác dụng của bộ thoát điều phối lực. Thiết bị này có tác dụng ổn định momen xoắn được cung cấp từ dây cót, đưa về khoảng với max là x và min là y. Lực cung cấp sẽ giao động liên tục trong khoảng này và theo thời gian sẽ có trung bình là đường màu xanh dương như ở trên. Vậy nên một giây của đồng hồ thực tế không phải là một giây ở ngoài đời thực (có giây nhanh hơn, có giây chậm hơn), nhưng về lâu về dài thì vẫn đảm bảo độ chính xác.
Phương pháp dừng trước khi hết cót là phương pháp cơ bản nhất để giải quyết tình trạng mất dần năng lượng. Như bạn thấy ở hình trên, nếu năng lượng của dây cót xuống dưới mức x thì tác dụng của thiết bị ổn định sẽ không còn nữa (do không đảm bảo mức max nên momen trung bình cũng bị giảm đi). Vậy nên các hãng sản xuất có một phương án đơn giản chính là cho đồng hồ ngừng chạy trước mức x. Một ví dụ cơ bản là bộ máy IWC calibre 5000 được quảng cáo có thời lượng cót 7 ngày. Vì sử dụng dây cót rất lớn, thực tế là calibre có thể chạy được thêm gần 1 ngày nữa nhưng có một bánh răng đặc biệt gắn ở hộp cót khiến cho chiếc đồng hồ dừng ở mốc 7 ngày.
Côn xích
Một giải pháp cổ xưa hơn để giải quyết vấn đề này là hệ thống côn xích, có lịch sử từ thế kỷ 15, vốn được dùng trong đồng hồ để bàn và sau đó là đồng hồ bỏ túi. Quy tắc hoạt động của hệ thống côn xích khá đơn giản: cuốn một sợi xích quanh một trục xoắn ốc, đầu còn lại của sợi xích gắn với hộp cót. Khi dây cót bắt đầu kéo, nó sẽ cuốn xích dần từ trục qua hộp cót. Và vì khi bắt đầu dây cót phải cuốn nhiều xích hơn, nên momen lực truyền lên bánh răng sẽ bị giảm nhiều; đến lúc gần cuối thì ngược lại: dây cót phải kéo ít xích hơn nên momen lực truyền lên bánh răng sẽ bị giảm ít hơn.
Hệ thống côn xích trong đồng hồ
Mặc dù lý thuyết thì đơn giản như vậy, nhưng hệ thống này mới chỉ được áp dụng vào đồng hồ đeo tay trong khoảng thời gian gần đây với chiếc đồng hồ Pour le Mérite Tourbillon của A. Lange & Söhne. Mặc dù từ đó cũng có thêm một số chiếc đồng hồ sử dụng hệ thống này, nhưng thực tế là hệ thống côn xích rất ít được áp dụng vào đồng hồ đeo tay. Việc này có 2 lý do: hệ thống quá khó thực hiện (những mắt xích có kích thước rất nhỏ và yêu cầu rất nhiều công sức của người nghệ nhân) và hệ thống này chiếm quá nhiều diện tích trong bộ máy đồng hồ. Vì lý do thứ hai, hộp cót được sử dụng trong bộ máy này cũng không thể có kích thước lớn được, vậy nên những chiếc đồng hồ sử dụng hệ thống côn xích chỉ có thời lượng sử dụng ngắn (ví dụ là chiếc Richard Lange Pour le Mérite với thời lượng cót chỉ vẻn vẹn 36 giờ).
.jpg)
Và cũng giống với Tourbillon, hệ thống côn xích trong đồng hồ đeo tay mang tính chất thẩm mĩ cũng như thể hiện kỹ thuật của các hãng đồng hồ chứ không mang tính hữu dụng nhiều. Những chiếc đồng hồ đời mới hiện nay cũng không có momen xoắn dao động quá lớn (trừ những lúc gần hết cót), nên hệ thống côn xích chỉ làm chúng ta phải lên dây cót thường xuyên hơn mà thôi. Nói gì thì nói, hệ thống côn xích cũng như Tourbillon đều có một vẻ đẹp cuốn hút mà ai cũng sẽ bị hấp dẫn.
.jpg)
Sử dụng vật liệu mới
Nguồn:
WatchesBySJX
WatchesBySJX
